ကျန်းမာသန်စွမ်းသော ဗမာနွားမွေးမြူနည်း
ကျေးဇူးရှင်တောင်သူဦးကြီးတို့အတွက် လယ်ယာမြေထွန်ယက်စိုက်ပျိုးခြင်းမှာ အဓိကပါဝင်ပက်သက်တဲ့ ခိုင်းနွား(ဗမာနွား) တွေကို ဘယ်လိုမျိုး ကြံ့ခိုင်သန်စွမ်းအောင် မွေးမြူရမလဲဆိုတာကို ဖော်ပြပေးလိုက်ပါတယ်။
➤မွေးမြူရေးလုပ်ငန်းအောင်မြင်ရန်
-မျိုးကောင်းမျိုးသန့်များရွေးချယ်မွေးမြူပါ။
-အာဟာရညီညွတ်မျှတစွာ ပါဝင်သော အစားအစာကို လုံလောက်စွာကျွေးမွေးပါ။
-စနစ်တကျ ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်ပါ။
-ရောဂါကြိုတင်ကာကွယ်ထိန်းချုပ်မှုလုပ်ငန်းများ စနစ်တကျ ဆောင်ရွက်ပါ။
-ခိုင်မာသော ဈေးကွက်ရှိပါစေ။
➤မွေးမြူနည်းစနစ်များ
(၁) လွှတ်ကျောင်းစနစ်
(၂) ခြံလှောင်စနစ်
(၃) လွှတ်ကျောင်းနှင့် ခြံလှောင်ပူးတွဲစနစ်
➤မြေနေရာရွေးချယ်ခြင်း
-ရေဝပ်ရေကြီးခြင်းမရှိသောနေရာ။
-မိုးရေနှင့် အညစ်အကြေးစီးဆင်းမှုလွယ်ကူစေရန် ကုန်းမြင့်သောနေရာ။
-လူနေအိမ်နှင့် သီးခြားဖြစ်သောနေရာ။
➤အဆောက်အဦးလိုအပ်ချက်
-မည်သည့်စနစ်ကိုကျင့်သုံး၍ မွေးသည်ဖြစ်စေ၊ ခြံအဆောက်အဦးကို ဆောက်လုပ်ပေးပါ။
-နွားတစ်ကောင်အတွက် အလျား(၇)ပေ၊ အနံ(၄)ပေ၊ အမြင့်(၈)ပေ အကျယ်အဝန်း ထားရှိပါ။
-နွားကောင်ရေများပါက မျက်နှာချင်းဆိုင် (သို့) ဖင်ချင်းဆိုင်၍ အလယ်မှလူသွားရန်အတွက် ၃ပေခန့်အကျယ် လမ်းထားရှိပါ။
-နံနက်ခင်း နေရောင်ရရှိနိုင်ရန်နှင့် မွန်းလွဲနေမကျစေရန် ဆောင်ရွက်ပါ။
-အပူဒဏ်ခံနိုင်ရန် အမိုးကို ဓနိ/သက်ကယ်မိုးပါ။
-နွားတင်းကုပ် လေဝင်လေထွက် ကောင်းပါစေ။
-ကြမ်းပြင်သည်ချောမနေရ၊ သန့်ရှင်းမှုပြုလုပ်ရန် လွယ်ကူသော ကြမ်းခင်းဖြစ်ပါစေ။
➤နွားထီးကျွေးမွေးစောင့်ရှောက်ခြင်း
နှမ်းဖတ်- ၂၅ကျပ်သား
မြက်ခြောက်၊ ကောက်ရိုး၊ ပဲမှော်- ၄ပိဿာ
ဆား- ၁ကျပ်သား
ရောနှောကျွေးမွေးရန်။
➤ခိုင်းနွားအထီးတစ်ကောင်အတွက် တစ်နေ့အစာ
ဆန်ဖွဲနု၅၅ ကျပ်သား
နှမ်းဖတ်(ဝါ) ပဲဖတ်၅၅ကျပ်သား
ဆား၃ ၁/၂ ကျပ်သား
-အလုပ်များသောရာသီတွင် အစာကြမ်းအခြောက်(၅)ပိဿာ အထိကျွေးမွေးရန်။
-နွားစာအစိမ်းနှင့် နွားစာအစိုဖြစ်ပါက (၄)ဆမျှကျွေးရမည်ဖြစ်သဖြင့် [(၅)ပိဿာအစား (၂၀) ပိဿာကျွေးရန်။]
-အစာကို တစ်နေ့လျှင် (၂)ကြိမ်ခွဲကျွေးရန်၊
-အလုပ်ခိုင်းပြီး တစ်နေ့ ဖွဲနုတစ်ပြည်စီကျွေးပေးပါက ကိုယ်အလေးချိန်လျော့နည်းခြင်းမရှိပါ။
-အလုပ်နည်းသောရာသီတွင် လွှတ်ကျောင်းချိန်ရသဖြင့် မြေပဲဖတ်(ဝါ) နှမ်းဖတ် (၂၇.၅)ကျပ်သား၊ ကောက်ရိုး၊ ပြောင်းရိုးနှင့် နွားစာခြောက်(၃.၃)ပိဿာတို့ကို အစာလျှော့ကျွေးပါ၊ ဖွဲနုကျွေးရန်မလိုပါ။
➤နွားမကြီးစာ
နှမ်းဖတ်၂၅% - တစ်နေ့နို့(၄)ပိဿာပေးနွားမအတွက် အစာ(၃)ပိဿာနှုန်းကျွေးရန်။
ဖွဲနု၂၅%
ဆန်ကွဲ၂၃% - စပ်စာတွင် ဆား ဝ.၅ - ၁% ထိထည့်ကျွေးရန်။
ပဲခွံ၁၇%
ပဲဖွဲ (ပဲမှုန့်)၁၀% - အစာကြမ်းကို တစ်နေ့ ၁၁-၁၆ ပိဿာခန့် ကျွေးပေးရန်၊ ရေအလုံအလောက်ထားပေးရန်။
စုစုပေါင်း၁၀၀%
➤မျိုးစပ်ခြင်း
သဘာဝသားစပ်နည်းဖြင့်လည်းကောင်း၊ မေထုန်မဲ့သားစပ်နည်းဖြင့်လည်းကောင်း သားစပ်နိုင်ပါသည်။
-နွားမဒန်းသားစပ်ရန် အကောင်းဆုံးအချိန်- ၁၅ - ၁၈ လ
-နွားငယ်လေးများနို့ခွဲခြင်း- အသက်(၆)လမှ (၈)လ
-နွားထီးသင်းကွပ်ခြင်း- အသက်(၄)ပတ်မှ (၁၂)ပတ်
-နွားမတစ်ကောင်၏ မြိုင်ကြားကာလ- ၂၁ ရက်
-နွားမတစ်ကောင်၏ မြိုင်ပေါ်ကာလ- ၃ ရက်
-နွားမတစ်ကောင်၏ ဇီးကာလ- ၂၈၀ - ၂၈၅ ရက်
-နွားလေးမွေးပြီး နွားမကြီးအား သားစပ်ရန်
အကောင်းဆုံးအချိန်- မွေးပြီးရက် (၆၀)ခန့်
-သားပေါက်ခါနီးရက်(၆၀) အလိုသို့ ရောက်ပါက နွားမအား နို့မညှစ်သင့်ပါ။
➤သားမွေးစဉ်စောင့်ရှောက်ခြင်း
-သားမွေးရန် တစ်ပတ်အလိုခန့်မှစ၍ သန့်ရှင်းခြောက်သွေ့သော အခန်းတွင် သီးခြားထားပါ။
အစာနု လျှော့ကျွေးပါ။
➤မွေးဖွားကာနီး နွားမတွင်တွေ့ရသောလက္ခဏာများ
-အစာစားလိုစိတ်နည်းသွားခြင်း။
-လှဲလိုက် ထလိုက် ဂဏှာမငြိမ်ဖြစ်ခြင်း။
-အမတန်ဆာ ကြီးလာခြင်း/ အချွဲများကျခြင်း။
-နို့အုံတွင် နို့များပြည့်လာခြင်း/ တင်းလာခြင်း။
-မကြာခဏအော်ခြင်း / ညှစ်ခြင်း။
➤မွေးဖွားလာသည့် နွားငယ်ကလေးပြုစုခြင်း
-နွားငယ်လေး၏ ပါးစပ်၊ နှာခေါင်းတို့တွင်ရှိသော အချွဲများ ဖယ်ရှားပေးပါ။
-အသက်မရှုနိုင်ပါက ပါးစပ်အတွင်းသို့ လေမှုတ်သွင်းပေးပါ။
-ချက်ကြိုးအလွန်ရှည်ပါက အရက်ပျံစိမ်ထားသော ကြိုးဖြင့် ချက်ကြိုးအရင်းမှ (၃)လက်မခန့်ခွာ၍ချည်ပြီး ဖြတ်ပေးပါ။ တင်ချာအိုင်အိုဒင်း သုတ်ပေးပါ။
-ရေမွှာပေါက်ပြီး သားမမွေး နိုင်လျှင်လည်းကောင်း၊ သားမွေးပြီး (၂၄)နာရီကျော်သည်အထိ အချင်းမကျသေးလျှင်လည်းကောင်း တိရစ္ဆာန်ဆေးကုဆရာဝန်ထံ အကူအညီတောင်းခံပါ။
➤နွားငယ်မွေးမြူစောင့်ရှောက်ခြင်း
-နွားလေးမွေးပြီး (၇၂)နာရီအတွင်း နို့ဦးရည်ကို သောက်စို့စေရန်။
-နွားကလေး၏ ကိုယ်အလေးချိန်(၁၀)ပိဿာလျှင် နို့တစ်ပိဿာ နှုန်းနှင့်မှန်း၍ တိုက်ကျွေးရန်။
-အသက်(၂)လကျော်ပါက ဖွဲနု ၃၄%၊ နှမ်းဖတ် ပဲဖတ်မှုန့် ၃၀%၊ ဆန်ကွဲ(သို့) ပြောင်းမှုန့် ၃၀%၊ ဆား ၁%၊ ခရုမှုန့် ၅% အစာနု စပ်၍နံနက်(၂၅)ကျပ်သား၊ ည (၂၅)ကျပ်သား ကျွေးမွေးပေးရန်။
-နို့တစ်ဝက်လျှော့တိုက်ရန်။
-မြက်စိမ်းကို တစ်နေ့လျှင် (၂၅)ကျပ်သားခန့်ကျွေးရန်။
Ref: စိုက်ပျိုးရေး၊ မွေးမြူရေးနှင့် ဆည်မြောင်းဝန်ကြီးဌာန မွေးမြူရေးနှင့် ကုသရေးဦးစီးဌာန
ထွက်တိုး
စောဝင်းရွှေ